“Be a champion for these kids”. Met die zin opende Pat Dawson, Gevangenisondersteuning en -ontwikkeling Cork and Midlands Prisons, voorzitter van Europris, expertgroep kinderen van gevangenen (Ierland), zijn presentatie afgelopen donderdag 2 juni op het COPE-congres in Cascais, Portugal. Met deze zin wilde hij het belang aankaarten waarin wij met elkaar het verschil kunnen maken voor kinderen met een ouder in detentie. Wij moeten sterk en moedig zijn, voor hen. Het thema van het congres was dit jaar: “My parents have been arrested, what now? Public Policies for the future”. Op deze dag spraken verschillende professionals, waaronder de Portugese minister van Justitie, om het belang van de ondersteuning van kinderen met een ouder in detentie aan te geven. Met dit COPE-congres willen we aan de hand van best practices vanuit heel Europa het overheidsbeleid op dit onderwerp in Portugal, maar ook in de andere Europese landen, nog verder verbeteren.
Project ‘School zone’
Het verhaal van kinderen ontroerd ons iedere keer weer. Zo leerden we Bobby kennen; een jongen van 9 jaar die samen met zijn vader en school meedoet aan het project ‘School zone’ in the Parc prison in Walles. In dit project wordt samengewerkt met een ‘cirkel van support’. De leerkrachten gaan de gevangenis in om samen met de vader en de kinderen hun huiswerk te maken. Ook voor de leerkrachten is het een leerzaam proces om te ervaren hoe ze de kinderen het beste tijdens de detentieperiode kunnen ondersteunen. Bobby geeft aan dit erg fijn te vinden, maar heeft ook een nare herinnering aan de arrestatie van zijn vader: “Toen mijn vader vast kwam te zitten, voelde ik mij gebroken van binnen”. ‘Het verhaal van Bobby laat tijdens het congres onder andere zien hoe traumatisch het is voor een kind als een ouder gedetineerd raakt.
De effecten op kinderen wanneer een ouder gearresteerd wordt
Ann Adalist Estrin, directeur van ‘The National Resource Center on Children and Families of the Incarcerated’ in Philadelphia, vertel hier meer over. Zij legt uit dat wanneer een ouder komt vast komt te zitten, dit voor een kind een traumatische ervaring kan zijn. Kinderen ervaren op zo’n moment namelijk dat hun ouder in groot gevaar kan zijn. Dit kan ervoor zorgen dat een kind een enorm hoge mate van stress ervaart met hoge levels van cortisol. Het is bekend dat deze mate van het stress-level kan zorgen voor verandering in het brein. Daarbij kan de detentie van een ouder ook leiden tot een zogenaamde ACES (Adverse Childhood Experience); ofwel een ingrijpende jeugdervaring. Zo'n ingrijpende jeugdervaring kan leiden tot een heel leven aan negatieve gevolgen. Er werd afgesloten met een belangrijke note; namelijk dat er nog steeds veel vragen zijn over wat nu het beste is voor het kind. Er is veel dat we nog niet weten en er is daarom meer onderzoek nodig. “Blijf kinderen betrekken in het werk dat je doet”
‘Operation Paramount’
Een andere interessante spreker was Russ Massie, een politieagent uit het Verenigd Koninkrijk. Hij is gestart met ‘Operation paramount: identify and supporting children affected by parental prisonment’. In dit zeer innovatieve onderzoek gebruikt hij o.a. data vanuit politiesystemen om zo de kinderen te identificeren met een ouder in detentie om hen support te kunnen bieden vanuit non-gouvernementele organisaties (NGO’s). Het is erg uniek dat de politie zich daarmee bezig houdt. Wij zijn hier als organisatie erg enthousiast over en willen deze mogelijkheden ook in Nederland onderzoeken.
Belang COPE-congres
“Het is ieder jaar weer bijzonder om bij dit event aanwezig te mogen zijn en alle waardevolle en inspirerende initiatieven die er in Europa zijn te ontdekken. Het belang van dit soort congressen en evenementen is om te netwerken, geïnspireerd te raken, maar het is vooral belangrijk alle informatie mee terug te nemen naar alle landen om het daar vervolgens te implementeren”, vertelt Marieke, landelijk Projectleider Stichting Exodus Nederland.
Wat nemen we mee?
Een vol hart, nieuwe contacten en een Exodusrugzak vol inspiratie. Dit zetten wij in om onze taak als ‘champions’ voor deze kinderen te kunnen voortzetten. Wij blijven aandacht vragen, bewustwording creëren, verdiepen onze bestaande initiatieven en ontwikkelen nieuwe waardevolle projecten. Dit alles om kinderen met een ouder in detentie op de beste manier te kunnen ondersteunen in hun ontwikkeling en levensweg.
COPE achtergrond
COPE, Children Of Prisoners Europe, werkt al ruim 20 jaar aan het beschermen van kinderen met een ouder die in conflict zijn met de wetgeving. Hun doel is om het bewustzijn te vergroten en nieuwe manieren van denken, handelen en interactie te ontwikkelen wanneer het gaat om kinderen met een ouder in detentie. Dit doen zij door middel van het bouwen aan een netwerk van Europese partijen waarmee ze op Europees niveau bij jeugdinstanties, gevangenissen en overheden aandacht vragen voor dit onderwerp. Bij dit netwerk zijn 19 Europese lidstaten aangesloten.
COPE 2021
Afgelopen november was Nederland de organisator van het evenement en vond het COPE-congres plaats in Leiden. Samen met DJI en de Universiteit van Leiden staken wij de handen ineen. Wil je meer lezen over het COPE-congres in Leiden, met als thema: Time to act, How to act: ‘kindgericht werken in de strafrechtketen’ Lees dan hier verder.