Wanneer begint iets nu precies? Wanneer start een idee of een beweging in een hoofd of in een groep? Is een spontaan idee wel zo spontaan? Of een uniek project wel zo uniek?
In het voorjaar van 1995 werd de (toen nog bekend onder de naam) stichting Exodus Utrecht opgericht. Door een groep mensen met visie en lef, met ervaring in de keten van het strafrecht, met persoonlijke drijfveren. Hoe is deze groep samengekomen, wie nam het initiatief en wie had precies welk idee? Als we de oude notulen nog ergens opduiken zullen we vast wat antwoorden vinden. Maar voor verslaglegging geldt dat dit niet de enige waarheid is. En zij die erbij waren hebben zo ook hun eigen herinnering.
In het jaar waarin werd besloten tot de aanleg van de Betuwe lijn, de val van Srebrenica plaatsvond, het tweede vredesakkoord tussen Israël en Palestina werd getekend en er een aanslag was met zenuwgas Sarin in de metro in Tokio, werd dus ook besloten tot de oprichting van Exodus in Utrecht. Een zeer klein initiatief in het perspectief van de grote wereldwijde situaties en ontwikkelingen. Maar een zeer groot initiatief voor de vele honderden (ex-)gedetineerden en hun netwerk die baat hebben gehad bij de opvang en begeleiding. In die tijden een moedige stap, want er was geen structurele financiering, geen expliciete vraag en zo waren er tal van meerdere bezwaren om het niet te doen.
Exodus, eerst in Den Haag, en vervolgens dus in Utrecht en in de jaren daarna naar al die andere steden. Vaak met hetzelfde startverhaal; de overtuiging van een groep mensen dat het goed is om het Exodus aanbod ook in hun gemeente te hebben. Er zijn heel veel verhalen binnen Exodus op te halen. Verhalen van deze pioniers maar ook van medewerkers en vrijwilligers toen en nu. Verhalen van bestuurders, omwonenden, ketenpartners en uiteraard de deelnemers en hun netwerk. In een nader uit te werken vorm zullen wij specifiek voor onze regio de verhalen over de afgelopen 25 jaar zichtbaar maken en delen later dit jaar.
We leven nu in spannende en onzekere tijden. De neiging is om als organisatie in een “overleef stand” te gaan. Zorgen dat het werk in alle facetten goed doorgaat is de belangrijkste opdracht. Leven in het nu en geen grote plannen maken in deze ongewisse tijden. Voorzichtigheid als belangrijkste raadgever.
Ondertussen echter wordt de hulpvraag onder onze doelgroep (en breder; in onze sector) groter, mede door de situatie waarin we ons bevinden. En het is bekend dat stilstand achteruitgang is. En, om het nog wat ingewikkelder te maken, zijn er voor ons op relatief korte termijn weer wat uitbreidingsmogelijkheden. Uitbreidingsmogelijkheden waar we lang op wachten en die precies nu realiteit kunnen worden, alhoewel nog niks definitief is op dit moment. We zijn aan het rekenen, bedenken en plannen en werken ideeën uit. Moet het iets uniek zijn of juist meer van het goede dat we al doen? Wat zijn de risico’s, het worstcasescenario? Is het verstandig om de mogelijkheden te benutten of kunnen we dit beter laten gaan?
Ook al zijn de herinneringen aan ‘toen’ niet uniform, één ding is wel duidelijk: onze oprichters durfden te ondernemen in grote onzekerheid, vanuit de overtuiging dat het nodig en goed was. Wat mij betreft zijn we schatplichtig aan die gemaakte keuze. We moeten de kansen benutten vanuit de overtuiging dat het goed is. Uiteraard weloverwogen en goed onderbouwd. Wij gaan er vol voor en hopelijk behalen we met deze instelling onze gewenste doelen.
Marc Groenendijk
Directeur-bestuurder Exodus Midden Nederland
Deze blog is terug te lezen op de LinkedIn-pagina van Marc.